Er zijn volgens Tony Robbins, een beroemde coach uit Amerika, 6 menselijke behoeften die verklaren hoe we handelen in het leven. Misschien kunnen we vanuit deze theorie mensen in conflict beter helpen. Daarom ga ik deze zes menselijke behoeften eens nader bekijken.
Dit artikel is in uitgebreide vorm ook te beluisteren op de Houd Koers Podcast op bijvoorbeeld Spotify. Voor meer info klik hier
Hoe kan het nou dat sommige mensen in conflict zo moeilijk eruit te praten zijn. Ik heb het antwoord gezocht in boeken, heb trainingen gevolgd en ik heb goed gekeken naar de vele gesprekken die ik al gedaan heb met mensen in een conflictscheiding. En elke keer weer als ik vast liep met ouders in de gesprekken dan lag dit in de basis niet aan de kwaliteit van de afspraken. Maar eerder aan de heftige emoties die ten grondslag lagen aan deze afspraken. Een afspraak heeft namelijk een houdbaarheidsdatum van een pak melk, als er geen rust is op emotioneel gebied. Tony Robbins heeft veel te vertellen over jouw emotionele staat en hoe die opgebouwd wordt vanuit een menselijke behoefte. Hij noemt de Zes menselijke Behoeften (The Six Human Needs) als model in het verklaren van menselijk gedrag.
De zes menselijke behoeften zijn:
- Zekerheid
- Variatie
- Betekenis
- Liefde en Verbondenheid
- Groei
- Bijdrage en Helpen
De Zes menselijke behoeften zijn geen Doelen, geen wensen. Het zijn die dingen waar mensen vanuit hun natuur behoefte aan hebben en wat hun gedrag daarmee voor een deel verklaard. We hebben allemaal dezelfde 6 menselijke behoeften. Maar voor ieder mens zijn verschillende behoeften het meest belangrijk.
De Menselijke Behoefte Zekerheid – 8 inzichten
Hieronder benoem ik 8 inzichten vanuit de Behoefte Zekerheid. Misschien weet je er zelf nog meer. Maar deze 8 inzichten kunnen maken dat je anders gaat kijken naar mensen in conflict. Ze kunnen je helpen om te kijken naar hoe belangrijk Zekerheid is voor mensen in het conflict en wat het met ze doet.
- Zekerheid is een Survival-behoefte: De mens wil vanuit nature pijn vermijden. Waarom: blijvende pijn, veroorzaakt blijvende schade, blijvende schade veroorzaakt uiteindelijk De Dood. Ouders in een conflictsituatie zijn vooral bezig met overleven. Ze willen er zeker van zijn dat ze geen pijn meer erbij krijgen. Er was namelijk al genoeg pijn in de relatie, of van de relatiebreuk. En mensen in conflict zullen de raarste sprongen maken om er zeker van te zijn dat ze niet weer die pijn voelen. Er lijkt immers niets zeker in conflict, er zijn genoeg dingen gebeurd waardoor het toch weer fout loopt. Het vertrouwen is weg, de zekerheid en dus emotionele veiligheid daarmee ook. Als je je hierin werkelijk inleeft als hulpverlener ga je die rare sprongen van mensen in conflict misschien ook beter begrijpen en niet meteen veroordelen. Dit vereist overtuiging bij jezelf dat het mensen overkomt. En wat heb je bij een overtuiging nodig…..juist ja, zekerheid. Je moet zeker zijn van het feit dat mensen zulke rare sprongen overkomt.
- Iedereen heeft trouwens dezelfde menselijke behoeften. Maar waarom is het gedrag van mensen dan zo verschillend? Omdat iedereen een andere waarde geeft aan bepaalde behoeften. Mensen die een hoge waarde toekennen aan zekerheid, zullen er alles aan doen om die zekerheid te behouden. Zo zie je boosheid, woede, blokkeren, liegen, weglopen etc. als gedrag bij mensen die de zekerheid onder controle willen houden.
- Lange termijn zekerheid versus Korte termijn zekerheid: Er kan alleen korte termijn gedacht worden binnen hoogconflict. Dit omdat mensen in hoogconflict hoog in hun Cortisol zitten. Weten jullie nog … het stress hormoon. Dit verhoogde stresshormoon levert drie reacties op: Vluchten, Vechten of Bevriezen.
- Vluchten = bijv. weglopen in gesprekken, de hoorn erop gooien
- Vechten = Jezelf constant verdedigen
- Bevriezen = Niet meer reageren of geen antwoord meer hebben
- Conflict geeft zekerheid en houvast. De oplossing proberen te geven voor het conflict geeft onzekerheid en wantrouwen bij de mensen die in conflict zijn. Focus liever op hoe het voelt voor de ouder en hun kind als het conflict weg is, in plaats van te focussen op oplossingen zoals gedegen afspraken.
- Zekerheid zit niet in de feiten, maar in de interpretatie van feiten. In een rustige emotionele staat zit de zekerheid waar mensen naar op zoek zijn. Niet in bewijs van feiten, of eerder jouw eigen waarheid. Dus weg met die klappers met bewijspapieren, filmpjes, foto’s, geluidsfragmenten! Ouders in conflict denken: “Het bewijs zal ervoor zorgen dat de hulpverlener ziet hoe slecht de andere ouder is, en daarmee voorkom ik meer pijn.” Klinkklare Bullshit, zeg ik altijd. Het gaat erom wat jij zelf doet met het gedrag wat je ziet, hoort en voelt. Daar zit de rust in het conflict.
- Het vasthouden aan ‘belang van het kind’ geeft zekerheid dat je iets doet wat goed is voor je kind. Maar is het in belang van het kind om te vechten? Sticht liever vrede voor je kind. Een veel gehoorde overtuiging bij mensen in conflict is: “Als ik stop met vechten geef ik mijn kind op!” Het enige belang van het kind is de ontwikkeling van het kind, en niet dat jij vecht als ouder.
- Het destructieve communicatiepatroon geeft zekerheid door de voorspelbaarheid van dit patroon. Het doorbreken van het patroon is akelig of zelfs gevaarlijk en kwetsbaar. Dit moet dus stap voor stap gaan, en kan niet afgedwongen worden.
- Overtuiging bij ouders in conflict: “Zekerheid komt pas als de ander gaat bekennen dat hij fout zit. Zie je wel!!” Maar de andere ouder is hier ook naar op zoek. En dat versterkt het patroon en daarmee het conflict. Dat is in ieder geval zeker.
Voorbeeldcasus:
Een vader was diep geraakt omdat moeder van hem wilde gaan scheiden. Er ontstonden vele conflicten die opbouwden naar een voorval waarbij ouders dermate elkaar in de haren vlogen dat er rake klappen vielen, over en weer. Beiden waren bont en blauw. Vader werd opgepakt en mocht een nacht in een cel doorbrengen, als dader van huiselijk geweld. Dit door aangifte van moeder.
Deze voor iedereen traumatische ervaring maakte dat vader moeder totaal niet meer vertrouwde. De rechter verwees ouders naar hulpverlening. De communicatie over het kind moest op orde. Maar in de gezamenlijke gesprekken bleek dat vader echt bang was voor moeder. Hij bleef herhalen dat hij al een nacht in de cel had gezeten en dit niet weer wilde herhalen. En om er zeker van te zijn dat dit niet gebeurde wilde vader alles in het ouderschapsplan vastleggen. Maar de behoefte aan zekerheid bij deze man was zo groot dat hij werkelijk alles wilde vastleggen. Afspraken van omgang tot op 5 minuten nauwkeurig, hoe men elkaar bejegende als ouders en zelfs bepaalde zinnen die gezegd moesten worden op moment van conflict.
Hier konden wij als hulpverleners niet in meegaan, omdat dit het conflict juist verhoogde. Pas toen we het trauma van het geweld naar boven haalden, en wat dit voor ouders betekende, kwamen we bij moeders spijt uit dat zij de vader van haar kind geslagen had. Dit was voor vader een eerste stap naar meer zekerheid. Hij ontdooide wat en liet bepaalde strakke afspraken uit het ouderschapsplan los.
Mail me gerust over een onderwerp waar je vragen over hebt op info@houdkoers.nl, en dan bekijk ik of ik je vraag terug kan laten komen in een Podcast aflevering. Meer doen met deze informatie dan is coaching wellicht iets voor jou of jouw team.