In dit blog gaan we het hebben over de menselijke behoefte aan Variatie. Ik probeer jou zoveel mogelijk concrete inzichten te geven in hoe om te gaan met conflictscheidingen. En alles vanuit de basisbehoeften van mensen in conflict.
De zes menselijke behoeften zijn:
- Zekerheid
- Variatie
- Betekenis
- Liefde en Verbondenheid
- Groei
- Bijdrage en Helpen
Dit artikel is in uitgebreide vorm ook te beluisteren op de Houd Koers Podcast op bijvoorbeeld Spotify. Voor meer info klik hier
De behoefte aan Variatie of afwisseling is het tegenovergestelde van zekerheid, waar we het in het vorige blog over hebben gehad. Mensen hebben behoeften aan verandering en afwisseling in hun leven. Mensen willen naast zekerheid ook variatie in hun relaties, baan, contacten met vrienden, muziekkeuze, eten, hobbies en ga zo maar door. Het is de reden waarom mensen avontuur opzoeken, en uitdagingen zo leuk vinden. In variatie zit de creativiteit van mensen.
Maar variatie kan ook een negatief patroon krijgen. Dit zijn mensen die variatie en afwisseling zoeken in drugs, alcohol, steeds wisselende relaties en niet durven te binden met iemand. Dit kunnen ook mensen zijn die veel problemen voor zichzelf creëren omdat ze anders vinden dat ze een saai leven hebben.
Variatie is in feite vaak de reden waarom er een scheiding is ontstaan bij de ouders die ik spreek. De relatie is dood en je wil weg. De sleur, of karaktereigenschappen van je partner die noooooit veranderen. En als je gaat scheiden ben je daar vanaf…….FOUT. Als je gaat scheiden en je hebt kinderen, dan heb je nog steeds te dealen met die “onveranderbaarheid” in je ex…… in de samenwerking als ouders.
Dit blog is er één uit een serie van 6 Menselijke Behoeften. Ik presenteer deze 6 menselijke behoeften aan je omdat ik heb gemerkt dat ze begrip en steun kunnen bieden in het omgaan met conflictscheidingen. Als je namelijk weet welke behoeften bij mensen in conflict op de voorgrond staan, kun je ze beter helpen. En nogmaals, deze behoeften werken beide kanten uit: positieve en de negatieve.
Mensen geven hun doelen, dromen en waarden op om tegemoet te komen aan de zes menselijke behoeften.
De menselijke behoeften zitten zo sterk in de basis van de mens dat ze sterk kunnen overheersen. Dit is bij conflictscheidingen zeker het geval. Ik zie mensen zichzelf emotioneel jarenlang helemaal stuk vechten. Als je dit ziet bij ouders in conflict is het altijd zo dat er minimaal 3 behoeften zo sterk negatief verankerd zijn dat men niet anders meer kan dan ze tegemoet komen. Men is dan verslaafd aan het conflict omdat men verslaafd is aan de negatieve uitwerking van de eigen menselijke behoeften.
Vier Inzichten rondom Variatie
Ik wil jullie meenemen in welke thema’s ik vaak zie terug komen bij conflictscheidingen, als het gaat om Variatie.
- Het leven veranderd altijd na een scheiding. En ik zie ouders verwachten dat de andere ouder zich aanpast aan deze verandering in jouw leven. Echter niets is minder waar. Vaak loopt een van de ouders achter op de ander. Als de relatiebreuk kwam door overspel zie ik dit vaak gebeuren. De verlaten ouder zit dan nog in het ‘houden van’, en kan nog niet onthechten van de ander. Maar de overspelige ouder is alweer een nieuw leven aan het opbouwen en wil verder. En irriteert zich mateloos aan dat de achtergelaten ouder dit niet begrijpt. Begrijp nou dat ik hiervoor heb gekozen en laat het achter je. Trouwens veel mannen reageren zo naar achtergelaten moeders. Maar mannen zitten heel anders in elkaar dan vrouwen. Vrouwen houden van natuur veel meer vast aan orde en zekerheid, omdat ze vanuit de evolutie hun kroost moeten beschermen tegen alle variatie in de wereld.
- Het tweede punt is het verschil tussen vaders en moeders. En daarmee de nodige variatie voor de ontwikkeling van het kind. De afwisseling die er is tussen vaders en moeders blijkt van grote positieve invloed op de ontwikkeling van kind. Ik zie veel gescheiden ouders in conflict die hier plotseling niet meer mee om kunnen gaan. Toen ouders bij elkaar waren werd door moeder geaccepteerd dat vader altijd werkte en zich minder bekommerde om de kinderen. Dit was vaak ongeschreven regel in huis. Maar na de scheiding zie ik veel moeders hier sterk over vallen en te eisen van vaders dat ze meer zorgen en beschermen.
Ik geef dan aan: “Moeder ….. maak van vader geen tweede moeder. Er is al een moeder, en laat vader doen waar hij goed in is.” Tegelijkertijd zie ik veel vaders hier mee worstelen omdat ze plotseling toch meer zorgende taken voor hun neus krijgen.
Maar ik zie ook vaders die alle praktische zaken regelden, bijvoorbeeld de financiële zaken. Plotseling verwachten vaders dat moeders volledig op de hoogte zijn van alle financiële zaken. Er wordt bijvoorbeeld een gezamenlijke rekening geopend van waaruit de kosten voor de kinderen betaald moeten worden. En o wee, als moeder een keer iets voor haar zelf koopt bij de kledingwinkel. Dan is de hel los. Ik adviseer bij conflictscheidingen dan ook altijd tegen gezamenlijke kind-rekeningen.
Ik zeg tegen vaders: “Probeer van moeder geen tweede vader te maken. Moeder heeft die zaken allemaal niet geregeld toen jullie samen waren, en waarom moet ze het nu dan plotseling allemaal zo goed als jij kunnen. Dat gaat niet.”
- Het derde punt gaat over ouderschapsplannen. Variatie in het leven is belangrijk. Waarom? Omdat het leven ook veranderd. Daar doe je niets aan. Echter ik zie ouders graag een ouderschapsplan vastleggen wat geldt voor de rest van de jeugd van het kind. Dat is onmogelijk. Het leven veranderd, en daarmee je kind ook. Kinderen groeien en ontwikkelen en daarmee ouderschapsplannen dus ook. Rigide vasthouden aan een zogenaamd perfect ouderschapsplan is niet mogelijk; Het leven is niet te vangen in een ouderschapsplan. Een goed ouderschapsplan houdt rekening met de nodige variatie in het leven. En in het mooiste geval evalueren ouders het ouderschapsplan 1 of 2 keer per jaar, om bij te sturen met als basis de verandering in ontwikkeling van het kind. Dit geldt trouwens ook sterk voor omgangsregelingen.
- Dit punt gaat over de verwachting dat een conflict stopt bij een scheiding. Maar als een conflict niet stopt na de scheiding, komt de gewenste verandering niet. En dat is nou net waarom je wilde scheiden. Een scheiding is een verandering waarvan je wenst dat de negatieve gevoelens die daarbij horen stoppen zodra je gescheiden bent. Bij hoog-conflict is dat zeker niet zo. En dit kan jaren duren. Ik zie veel ouders steeds weer hopen dat negatieve gevoelens verdwijnen als ze maar uit contact blijven, of zichzelf verdedigen tegen aanvallen van de ander. Maar dit gebeurd natuurlijk niet. En deze verwachting houdt jaren aan, en raakt mij persoonlijk ook weer steeds in zulke casuïstiek.
Ik zeg tegen mensen: “Dat het conflict niet uit zichzelf stopt. Hier is inzet voor nodig, in je eigen emotionele wereld. Pas als hier grip op is, kun je je meer focussen op het de horizon waar de échte verandering na de scheiding ligt. Ik hoop dat ik jullie hierin mag adviseren en helpen, want het kan een van de meest lastige dingen zijn ooit in je leven.” Dit voelen ouders als erkenning voor de grote last die ze dragen.
Voorbeeldcasus
Een moeder is ervan overtuigd dat de kinderen emotioneel tekort komen bij de vader. Vader was er tijdens de relatie ook nooit voor de kinderen dus zal dat nu niet anders zijn. Moeder kan bewijzen dat hij niet deugd, door steeds weer te benoemen wat hij fout doet. De kinderen hebben ook voorbeelden, die moeder aandraagt.
We kunnen in zulke gesprekken voor vader opkomen, maar dit versterkt het conflict. We houden dan immers over met vader. Pas als we moeder erkennen in wat zij allemaal voor de kinderen betekent, maar dat vader hier nooit aan kan en hoeft te tippen, zakt het conflict. Laat vader vader zijn, die andere dingen doet. Als we moeder aangeven dat ze haar eigen invloed op de ontwikkeling van de kinderen niet moet onderschatten, en dat vader dit kan aanvullen met zijn manier van opvoeden/liefde naar de kinderen, zakt het conflict nog meer. Ik moest deze visie wel 6 maanden volhouden naar moeder, voordat zij kon shiften naar nieuw ouderschap en vader kon loslaten. Hier kan zij niets aan doen, maar het monster van het conflict laat nu eenmaal niet gemakkelijk los.
Mail me gerust over een onderwerp waar je vragen over hebt op info@houdkoers.nl, en dan bekijk ik of ik je vraag terug kan laten komen in een Podcast aflevering. Meer doen met de informatie dan is coaching wellicht iets voor jou of jouw team.